Uyku esnasında kalp ritmi neden hızlanır?

Uyku, genellikle dinlenme ve vücudun yavaşladığı bir süreç olarak bilinir, ancak bazı durumlarda kalp ritminin hızlandığı gözlemlenebilir. Bu durum, çeşitli fizyolojik ve psikolojik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. İşte uyku sırasında kalp ritminin hızlanmasının başlıca nedenleri:

• Rüya Evresi (REM Uykusu): Uyku döngüsünün REM (Rapid Eye Movement) aşamasında, beyin aktivitesi artar ve rüyalar yoğunlaşır. Bu sırada sempatik sinir sistemi aktif hale gelir, bu da kalp atış hızında ve kan basıncında geçici artışlara neden olabilir. REM uykusu, genellikle uykunun ilerleyen saatlerinde daha sık görülür ve bu evrede kalp ritmi normalden daha hızlı olabilir.
• Uyku Apnesi: Obstrüktif uyku apnesi gibi solunum bozuklukları, uyku sırasında nefesin tekrar tekrar kesilmesine yol açar. Bu, oksijen seviyelerinin düşmesine neden olur ve vücut, kalp ritmini hızlandırarak bu durumu telafi etmeye çalışır. Uyku apnesi olan kişilerde gece boyunca kalp çarpıntıları sık görülebilir.
• Stres ve Kaygı: Gün içinde yaşanan stres veya kaygı, uyku sırasında da devam edebilir. Özellikle kabuslar veya huzursuz rüyalar, sempatik sinir sistemini uyararak kalp atışlarının hızlanmasına sebep olur. Kronik stres, uyku kalitesini düşürerek bu durumu tetikleyebilir.
• Fiziksel Faktörler: Aşırı yorgunluk, dehidrasyon veya uyku öncesi ağır yemek yemek, metabolizmayı ve kalp üzerindeki yükü artırabilir. Ayrıca, alkol, kafein veya nikotin gibi uyarıcıların tüketimi, uyku sırasında kalp ritminin yükselmesine yol açabilir.
• Tıbbi Durumlar: Hipertiroidi (tiroid bezinin aşırı çalışması), anemi (kansızlık) veya kalp hastalıkları gibi altta yatan sağlık sorunları, uyku esnasında kalp ritminin hızlanmasına neden olabilir. Bu durumlar, vücudun dinlenme halinde bile kalbin daha fazla çalışmasını gerektirebilir.
• İlaç Yan Etkileri: Bazı ilaçlar (örneğin, astım ilaçları veya dekonjestanlar) sempatik sinir sistemini etkileyerek kalp ritmini artırabilir. Uyku öncesi alınan bu tür ilaçlar, gece boyunca çarpıntıya yol açabilir.
• Uyku Pozisyonu: Özellikle sırtüstü yatmak, bazı kişilerde solunum yollarını daraltarak kalp üzerinde ek stres oluşturabilir ve ritim değişikliklerine neden olabilir.

Ara sıra görülen hafif kalp hızlanmaları normal kabul edilebilir, ancak sık tekrarlayan, şiddetli veya nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi belirtilerle birlikte olan durumlarda bir doktora başvurmak önemlidir. Uyku kalitesini etkileyen bu tür sorunlar, altta yatan ciddi bir sağlık probleminin işareti olabilir. Sağlıklı uyku alışkanlıkları geliştirmek ve stres yönetimi, bu durumu hafifletmeye yardımcı olabilir.