Uykuda bacak atmasının sebepleri nelerdir?

Geceleri bacaklarda karıncalanma, yanma veya istemsiz hareketlerle kendini gösteren bu nörolojik durum, uyku kalitesini önemli ölçüde etkileyebiliyor. Genetik yatkınlıktan dopamin dengesizliğine, demir eksikliğinden yaşam tarzı faktörlerine kadar pek çok unsur bu sendromun ortaya çıkmasında rol oynayabiliyor.

24 Kasım 2025

Uykuda Bacak Atması (Huzursuz Bacak Sendromu) Nedir?


Uykuda bacak atması, tıbbi olarak "Huzursuz Bacak Sendromu" (HBS) olarak bilinen ve genellikle uyku sırasında veya dinlenme anlarında bacaklarda karıncalanma, yanma, çekilme veya istemsiz hareketlerle kendini gösteren nörolojik bir durumdur. Bu durum, kişinin uyku kalitesini bozarak günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. HBS'nin altında yatan nedenler karmaşıktır ve çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Aşağıda, uykuda bacak atmasının yaygın sebepleri detaylı olarak açıklanmıştır.

1. Genetik Yatkınlık

  • Aile öyküsü, HBS'nin önemli bir nedenidir. Özellikle birinci derece akrabalarda (ebeveyn veya kardeşler) bu sendromun görülmesi, kişide riski artırabilir. Genetik faktörler, beyindeki dopamin dengesizliği veya sinir iletimindeki bozukluklarla ilişkili olabilir.

2. Dopamin Dengesizliği

  • Dopamin, beyinde hareket kontrolü ve duyusal işlevlerden sorumlu bir nörotransmittir. HBS'de dopamin seviyelerindeki düşüş veya düzensizlik, bacaklarda istemsiz hareketlere yol açabilir. Bu nedenle, Parkinson hastalığı gibi dopaminle ilişkili durumlarda HBS daha sık görülür.

3. Demir Eksikliği

  • Demir, dopamin sentezinde kritik bir rol oynar. Vücutta demir depolarının azalması (örneğin, anemi veya beslenme yetersizliği nedeniyle), beyindeki dopamin üretimini bozarak HBS semptomlarını tetikleyebilir. Kan testleriyle demir seviyeleri kontrol edilerek bu durum teşhis edilebilir.

4. Gebelik

  • Hamilelik döneminde, özellikle son üç aylık dönemde, hormonal değişiklikler, demir eksikliği veya artan vücut ağırlığı nedeniyle HBS semptomları ortaya çıkabilir veya kötüleşebilir. Genellikle doğum sonrası bu semptomlar kaybolur, ancak bazı durumlarda devam edebilir.

5. Kronik Hastalıklar

  • Bazı sağlık sorunları HBS ile ilişkilidir. Örneğin
  • Böbrek yetmezliği: Üremi ve elektrolit dengesizlikleri semptomları şiddetlendirebilir.
  • Diyabet: Sinir hasarı (nöropati) bacaklarda rahatsızlık hissine neden olabilir.
  • Romatoid artrit veya fibromiyalji gibi inflamatuar durumlar da HBS'yi tetikleyebilir.

6. İlaçlar ve Maddeler

  • Bazı ilaçlar HBS semptomlarını kötüleştirebilir veya başlatabilir. Bunlar arasında
  • Antidepresanlar (özellikle SSRI'lar),
  • Antipsikotik ilaçlar,
  • Antihistaminikler (alerji ilaçları),
  • Kafein, alkol veya nikotin kullanımı sayılabilir. Bu maddeler sinir sistemini uyararak semptomları artırabilir.

7. Sinir Sistemi Bozuklukları

  • Periferik nöropati (sinir hasarı) veya omurilik problemleri, bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve istemsiz hareketlere neden olabilir. Bu durum, HBS ile benzer semptomlar gösterebilir veya onu tetikleyebilir.

8. Yaşam Tarzı Faktörleri

  • Hareketsizlik, uzun süre oturma veya yatma, stres ve yorgunluk HBS semptomlarını şiddetlendirebilir. Düzenli egzersiz ve sağlıklı uyku alışkanlıkları, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

Sonuç

Uykuda bacak atması, çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebilen ve yaşam kalitesini düşüren bir durumdur. Eğer semptomlar şiddetliyse veya günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa, bir nöroloji uzmanına başvurmanız önerilir. Teşhis için kan testleri, uyku çalışmaları veya nörolojik muayeneler yapılabilir. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, demir takviyeleri veya ilaçlar yer alabilir. Unutmayın, erken müdahale semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olur.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;